o miolo

Chega á miña cazola unha reportaxe do NY Times con este suxestivo título: Chefs in Spain Must Adapt to Economic Crisis or Fail.

newyorktimes

O artigo toma como punto de partida dúas premisas incuestionables: por unha banda que ‘España pode ser venerada como a cuna da gastronomía chic (ou cociña de vangarda)’, cunha gran oferta de cociñeiros e locais, e, por outra, que a crise económica está a golpearnos dun xeito especialmente virulento.


Pai 2009 Yayo Daporta 11

A continuación pasa a inferir a consecuencia lóxica da suma de ambas realidades: a crise está a ter unha repercusión sen precedentes na alta restauración española; para ilustrar esta realidade enumera unha importante lista de consecuencias reais e directas da crise nos restaurantes.
Logo, a conclusión final está clara e non é outra que a propia cabeceira do artigo: renovarse ou morrer.

R Pedro Roca Menu Postre 2

O periódico pon voz a varios restauradores no senso de que o cliente come menos, bebe menos e traslada moitas das súas celebracións á casa, e, claro, isto repercute dolorosamente nos restaurantes: son moitos os locais que houberon de desenchufar os fogóns nos tres últimos anos, locais de toda a xeografía española e de todas as posibles ofertas e categorías.
Ademais do bar da esquina do barrio de cada quen, hai casos de locais paradigmáticos que hoxe xa son historia (o Club 21 ou o Nodo en Madrid, o Ca’ Sento en Valencia, o Evo de Barcelona, etc, etc, etc.).

Restaurante Alborada 27

No lado positivo, na fenda á esperanza, están as medidas polas que segundo o periódico moitos restauradores optaron para adaptarse a crise:
Remodelación de locais e menús para transformalos en máis informais (e baratos).
Renunciar a estrelas Michelín para rebaixar expectativas, esixencias e prezos.
Entrar no mundo dos pintxos e das tapas.
Entrar no mundo da comida rápida de cualidade.
Dividir os locais diversificando a oferta. 
Reducir o volume das racións para reducir prezos.
Abrir a oferta sen limitarse a artigos e produtos exclusivos.
Incluír a posibilidade do descorche sen custo ou a prezos moi reducidos.
Campañas promocionadas polas autoridades locais ou rexionais.
Ofertar menús que se achegan ao modelo clásico e popular de ‘menú do día’.
E outras moitas que seguro hai por aí pero non son analizadas na reportaxe.


Agora que estou a piques de pechar esta entrada, semella bo momento para unha mínima aportación persoal. Tentando fuxir de dogmatismos, preconceptos e outros condimentos velenosos para toda reflexión, vou limitarme a lanzar ao aire un par de dúbidas que me pasan pola cabeza. E que sexa o aire quen as leve alí onde haxa un alguén que as queira ter en conta.
Ata que punto podemos falar do boom da gastronomía española nun senso próximo ao de ‘burbulla’?
Podemos ‘soportar’ a enorme e crecente oferta de locais de restauración que se disparan a prezos superiores (e as veces moi superiores) aos cincuenta ou sesenta euros por comensal?
Non sería necesario un proceso darwiniano de ‘selección natural’ que devolvese a auga das ofertas e prezos ao seu leito?
Será ese momento a actual crise?
Un adianto persoal á reflexión: eu pagaría calquera prezo por un Van Gogh, Van Gogh só houbo un en toda historia, non foron precisamente os críticos os que elevaron a figura de Van Gogh á altura artística que hoxe ten.